Tiến sĩ Serreze: Khi nghĩ về Bắc Cực, chúng ta có thể nghĩ về nó như một tủ lạnh của hệ thống khí hậu ở Bắc Bán Cầu. Ngày nay, dĩ nhiên, một phần của tủ lạnh đó chỉ tọa lạc rất xa về phía bắc, như vậy tia nắng sẽ không chiếu sáng trực tiếp như ở miền xích đạo. Nhưng một phần lớn khác đây là sự hiện hữu của vùng nước biển đóng băng.

Nó phản chiếu, nên phần lớn năng lượng mặt trời chạm vào mặt băng đá đó, sẽ bị phản chiếu trở lại không gian, và duy trì độ lạnh của Bắc Cực. Nhưng chúng ta đang làm ấm hệ thống đó, và điều bắt đầu xảy ra là, chúng ta bị mất băng đá phản chiếu đó.

Chúng ta đang thay đổi bản chất của tủ lạnh Bắc Cực. Vấn đề là, mọi thứ trong hệ thống khí hậu được gắn liền với nhau. Cuối cùng những gì xảy ra tại Bắc Cực ảnh hưởng những gì xảy ra dưới đây. Tôi đang nói về thí dụ ở trung vĩ tuyến như ở Hoa Kỳ.

Tiến sĩ Serreze: Khi nghĩ về việc mất băng đá Bắc Cực, chúng tôi nghĩ về hai thành phần của băng đá. Một trong hai thành phần đó là lớp đá bị giữ lại trong dải băng, và chúng ta đang nói chuyện về Greenland.

Bây giờ khi băng đá ở Greenland bắt đầu chảy, điều đó sẽ ảnh hưởng mực nước biển và có một bằng chứng mạnh mẽ rằng điều đó thật sự hiện đang xảy ra. Thành phần kia của cái chúng tôi gọi là phạm vi nước ở Bắc Cực, là băng đá.

Tiến sĩ Serreze: Giờ, sự tan chảy băng đá biển và sự mất đi lớp băng đá biển không có ảnh hưởng đến mực nước biển. Vì lớp băng đó đã nổi sẵn rồi, nó rất khác với Greenland. Tuy nhiên, điều chúng ta đang bàn là sự mất mát một vùng mặt băng đá trắng xóa rất lớn này. Albedo là hệ số phản chiếu của một bề mặt. Tuyết và đá, nếu có thể thấy, có hệ số phản chiếu cao, và khi bị mất vùng nước biển đóng băng đó, hệ số phản chiếu bị giảm, khiến cho mặt băng đá đó tối hơn, vậy thì nó sẽ hấp thụ nhiều năng lượng mặt trời hơn, Bắc Cực sẽ nóng lên.

Nhưng mọi thứ đều liên hệ với nhau, nên nếu thay đổi vùng nước biển đóng băng Bắc Cực, chúng ta thay đổi mô hình hung nóng, và sự lưu chuyển khí quyển phản ứng những thay đổi trong sự hung nóng.

Cho nên lý lẽ là, khi bị mất vùng nước biển đóng băng, bắt đầu có những ảnh hưởng như mô hình thời tiết, mô hình góp phần bên ngoài Bắc Cực.

Đôi khi chúng ta nghĩ đến Bắc Cực như một nơi rất xa xôi, những gì xảy ra ở đó không quan trọng, nhưng chúng ta bắt đầu tìm hiểu được rằng điều đó thật sự có tầm quan trọng.

Tiến sĩ Serreze: Đúng vậy, đây là toàn bộ khái niệm của sự phản hồi. Ngay cả trong những mô hình tuần hoàn khí hậu ban đầu cho chúng ta biết rằng khi chúng ta bắt đầu tăng sự cô đọng khí thải nhà kính, chính ở Bắc Cực là nơi chúng ta sẽ thấy những thay đổi trước tiên, và chính ở Bắc Cực là nơi những thay đổi đó sẽ được thấy rõ ràng gấp đôi, và một phần lớn của độ nhạy đó là do các quá trình phản hồi này.

Ý tưởng là một khi chạm vào hệ thống với thứ gì đó, ảnh hưởng của nó bắt đầu như hòn tuyết, và phản hồi quan trọng nhất ở Bắc Cực có liên quan với thay đổi hệ số phản chiếu này, nhất là có liên quan với vùng nước biển đóng băng.

Chúng ta hâm nóng khí hậu một chút qua việc thải ra khí nhà kính vào môi trường, làm tan chảy vài vùng nước biển đóng băng và tuyết phản chiếu cao này, nghĩa là nhiều năng lượng mặt trời hơn sẽ được hấp thụ, và kết quả Bắc Cực trở nên ấm hơn, đó có nghĩa là thêm nhiều tuyết và vùng nước biển đóng băng chảy ra, Bắc Cực thậm chí trở nên càng ấm hơn, nên đó là sự phản hồi, một quá trình tự nó trưởng dưỡng nó.

Tiến sĩ Scambos: Một thành phần duy nhất khác hơi khác biệt là lỗ thủng ôzône ở Nam Cực, cũng do sinh hoạt của loài người gây ra, nhưng sự kiện chính vào năm 2002, tôi nghĩ, thật sự là điểm ngoặt. Đó là một hình tượng để nói rằng địa cầu đang thay đổi do sự hâm nóng, mảng băng đá màu xanh đang bị đổ nát, chảy thành dòng qua đại dương.

Tiến sĩ Scambos: Vào năm 1955, có một núi băng trôi được trông thấy và cho là lớn hơn núi băng trôi lớn nhất trong bản đồ ngày nay.

Tôi đã xem câu chuyện trong báo đó và tôi nhìn vào vài tảng băng. Điều đó bình thường, và Nam Cực đã từng xảy ra như thế hàng triệu năm nay.

Điều không bình thường là trông thấy những ao nước tan chảy trên bề mặt, không có băng đá phía trước thềm tảng băng, và một đổ bể bất ngờ, không phải một miếng lớn, mà là bị vụn vỡ, bị hủy hoại, hoàn toàn nổ tung ra trong vòng chỉ vài tuần. Điều khác nữa là tảng băng không được hồi phục.

Tiến sĩ Scambos: Phải, có tảng băng C, và hiện có các kế hoạch viếng nơi đó, như một phần của Năm Địa Cực Quốc Tế. Có hai nỗ lực chủ yếu, một là từ Anh quốc, và một nỗ lực chung giữa Chí Lợi và Hoa Kỳ viếng Larsen C và thiết lập những khuôn khổ, để rồi chúng ta biết điều đó ra sao trước khi nó thật sự bắt đầu bị đẩy lui vì lý do hâm nóng toàn cầu. Chúng tôi nghĩ rằng cách duy nhất mình bị mất tảng băng một phần là do hâm nóng toàn cầu, nhưng cách duy nhất bị mất là qua quá trình tảng băng nổi bị vỡ và bề mặt băng đá tan chảy rất chậm.

Mình phải chờ cho hơi ấm đạt đến điểm mà từ ở dưới đáy nó tan chảy vì nước biển, và từ trên đỉnh nó tan chảy bởi không khí, cả hai điều này kết hợp lại để làm mỏng tảng băng đến số không.

Nhưng chúng ta không hề dự đoán rằng sẽ có quá trình rạn nứt xảy ra rất nhanh khi mình có phần trên băng đá sũng ướt nước, thật sự nước làm cho tảng băng bị bể tung. Không phải sức nóng của đá, đây là điều những người ở miền bắc rất quen thuộc, rằng đá có thể bị tách ra do một luồng nước mạnh chảy vào đường nứt. Tôi hiểu. Nó không hẳn cùng một quá trình. (Vâng.)

Nếu mình có một cột nước cao, sẽ có khá nhiều sức ép ở dưới đáy. Vì băng đá ít dày đặc hơn nước hoặc băng trôi trên nước, bằng đá không có cùng một sức ép, không dày đặc như vậy. Cho nên, ở dưới đáy của khe nứt, nó bắt đầu chứa đầy nước, bởi vì không có nước ở trên mặt. Ở dưới đáy của khe nứt, mình có một điểm mà sức ép rất cao, đến nỗi chỉ trọng lượng của nước nặng bên trong lớp nước đá nhẹ hơn là đủ để làm nứt qua lớp nước đá và đẩy nó tận xuống dưới đáy. Đó là một điều mà người ta đã từng bàn đến về sông băng nhưng chưa bao giờ, chưa ai từng nghĩ rằng điều này có thể xảy ra ở mức độ lớn như vậy và quá bất ngờ trên tảng băng. Hiện giờ, đó vẫn là mô hình tốt nhất.

Có vài điều khác nữa, người ta đã bàn về việc các đại dương ngày càng ấm hơn, làm mỏng lớp đá từ bên dưới ra sao, cách tảng băng vì bị mỏng đi, bắt đầu bị mất sự tiếp xúc với bờ biển, bắt đầu bị tách rời ra khỏi bờ biển.

Nhưng khi nói về những gì xảy ra vào tháng 3 năm 2002 và trước đó năm 1995 với tảng Larsen A, nhất định có liên hệ với vết nứt trong băng đá rất bất bất ngờ trong một mùa hè nóng. Do đó, nếu thật sự có một mùa hè nóng từ bây giờ đến năm 2020, chúng ta có thể thấy tảng Larsen C cũng sẽ bị y như thế.

Tiến sĩ Scambos: Điều chúng ta thấy là, các tảng băng là kim chỉ nam tốt của thay đổi khí hậu vì chúng phản ứng không chỉ với nhiệt độ không khí trên bề mặt, nơi dải băng còn lại cũng phản ứng, mà còn làm ấm đáy biển. Nó bắt đầu vi chỉnh chúng ở bên dưới, cho nên chúng phản ứng rất nhanh. Tin không hay là những tảng băng này đều được bồi dưỡng bởi các sông băng chảy ra từ dải băng lớn.

Đây là một trường hợp khác mà các nhà băng tuyết học rất ngạc nhiên, vượt xa sự hình dung lạ nhất của họ về tốc độ nhanh hệ thống đó có thể phản ứng. Chúng ta đi từ bốn sông băng đã bồi dưỡng Larsen B đang chảy ở tốc độ khoảng một mét mỗi ngày, đến bồi dưỡng nó với tốc độ 6 đến 8 mét mỗi ngày, trong thời gian một năm, một năm rưỡi, sau khi tảng băng Larsen B bị mất.

Nếu điều đó xảy ra nơi khác tại Nam Cực, khi có sông băng thậm chí lớn hơn, chúng ta sẽ thấy bước nhảy rất bất ngờ trong tốc độ mực nước biển tăng.

Tiến sĩ Scambos: Điều rõ ràng rằng đại dương ấm lên dọc theo bờ biển phía nam Greenland và cũng ở phía tây của Greenland phần đất gần với Gia Nã Đại, sông băng đang phản ứng rất nhanh; chúng đặc biệt phản ứng với sự tan chảy trên bề mặt và với đại dương ấm lên.

Sự khởi động hiện ra ở Greenland có vẻ như là đại dương đang ấm hơn, rồi sự tan chảy trên bề mặt có vẻ gia tốc nước chảy vào đại dương từ những điều bị khởi động do đại dương ấm hơn.

Ở Nam Cực hiện nay, trong bán đảo, dường như là nhiệt độ không khí đang dẫn đầu, nhưng các nơi khác tại Nam Cực, nhiệt độ đại dương đang tăng dần ở dưới sâu, vì mặt nước biển ở Nam Cực và bề mặt băng đá ở Nam Cực vẫn còn khá lạnh. Nhưng bên dưới lớp nước lạnh đó, nước ấm hơn từ các nơi khác trên thế giới, từ những nơi ôn hòa của thế giới đang chảy vào, và nếu có một lớp băng đá rất sâu tiếp xúc với nước biển, nó đang bị tan chảy và vụn vỡ, và đang tăng tốc tan chảy, mặc dù cho đến nay Nam Cực vẫn còn khá lạnh.

Cho nên, ở hai địa cực, bất cứ ai làm việc với khoa học địa cực, không ai có nghi vấn về liệu chúng ta có bị vấn đề hay không, một thế giới đang bị ấm, vì chúng tôi thấy nó trong địa hạt chúng tôi mỗi năm.