Từ thán khí đến thay đổi khí hậu: Phỏng vấn David Archer, Tiến sĩ địa vật lý Gần đây, càng ngày càng có nhiều nghiên cứu khoa học cho thấy có một số lượng khí mê-tan khổng lồ và nhiều khí thải nhà kính khác chứa đựng trong đại dương, vùng đóng băng vĩnh viễn và lãnh nguyên Bắc Cực đang có nguy cơ bị thoát ra vào khí quyển do hâm nóng toàn cầu.
Để tìm hiểu thêm về vấn đề này, Truyền Hình Vô Thượng Sư gần đây đã phỏng vấn David Archer, có bằng tiến sĩ về địa chất. Trong 15 năm qua, ông là giáo sư tại Đại học Chicago ở Illinois, Hoa Kỳ. Tiến sĩ Archer là một chuyên gia về đề tài chu kỳ thán khí toàn cầu và chuyên môn nghiên cứu quá trình trầm tích của đại dương. Ông dạy các lớp học về hâm nóng toàn cầu, hóa học môi sinh, và chu kỳ địa hóa học của địa cầu.
Tiến sĩ Archer còn là tác giả của cuốn sách về khí hậu thay đổi tựa là: Hâm nóng Toàn cầu: Hiểu biết về Tiên đoán. Ông đang viết một cuốn sách khác tựa đề: Từ Đây cho đến Vĩnh viễn: Hâm nóng Toàn cầu trong Thời đại Địa chất. Trong tiết mục Địa Cầu: Ngôi Nhà Thân Ái hôm nay, chúng tôi sẽ trình chiếu về phỏng vấn Tiến sĩ Archer với Truyền Hình Vô Thượng Sư.
SupremeMasterTV: Tôi biết một phần trong nghiên cứu của ông gồm có tinh thể băng. Xin ông có thể cho biết tinh thể băng là gì và vì sao nó có thể trở thành khí mê-tan?
David Archer: Tinh thể băng là một dạng nước đá đặc biệt, trong đó nước đóng băng trong cái khung như quả banh bóng đá và khí mê-tan nằm trong trái banh đó, bị đóng băng và giữ cứng trong nước đá này, nhưng nếu trời quá ấm, nước đá này sẽ tan chảy và thải khí mê-tan vào trong môi trường.
SupremeMasterTV: Điều gì sẽ khiến chúng thải khí ra?
David Archer: Hơi ấm, từ hâm nóng toàn cầu, từ sự gia tăng số lượng thán khí. Cho nên thán khí, là một khí thải nhà kính và nó khiến cho bề mặt địa cầu nóng lên. Điều này người ta hiểu rất rõ. Rồi cuối cùng hơi ấm trên bề mặt có thể làm đại dương sâu thẳm cũng ấm lên. Việc này mất thời gian dài. Nếu khí mê-tan từ thủy hợp bị thoát ra và thật sự vào trong bầu khí quyển, khí mê-tan thật sự là một khí nhà kính mạnh hơn thán khí nhiều, vì thế điều này có thể dẫn đến hơi ấm mạnh hơn là chúng ta sẽ bị nếu chỉ có thán khí.
SupremeMasterTV: Ông nghĩ trong địa cầu có chứa bao nhiêu khí mê-tan?
David Archer: Một số lượng khổng lồ, thật vậy. Họ đo lường số lượng thán khí trong đơn vị một tỷ tấn, và như thế có lẽ có một trăm hoặc vài trăm tỷ tấn thán khí như dầu và có lẽ vài trăm tấn khí mê-tan nữa trong số khí thiên nhiên dự trữ. Nếu cô nấu trên một lò lửa bằng khí đến từ giếng khí. Loại nhiên liệu hóa thạch lớn nhất là than đá và có lẽ có 5000 tỷ tấn, một tỷ tấn than đá. Do đó than đá là loại nhiên liệu hóa thạch lớn nhất. Nhưng vì tinh thể băng trong đại dương, có thể có hàng ngàn tỷ tấn.
Cho nên có đủ thán khí ở đó để có thể tăng gấp đôi số thán khí mà cuối cùng bị thải vào trong bầu khí quyển. Đó là một số lượng lớn. Có rất nhiều đến nỗi nếu một phần của nó, thí dụ 10%, bằng cách nào đó bị thải vào trong bầu không khí cùng một lúc, cũng sẽ tương tự như thay đổi số tập trung thán khí bằng một phần mười.
David Archer: Nếu cô có thể cầm địa cầu và lắc một cái, băng đá có chứa khí hydrade giữ khí mê-tan trong đó nổi lên mặt nước. Nó bị giữ ở dưới đáy đại dương vì có bùn trấn áp bên trên. Nhưng nếu mình chỉ lắc mọi thứ lên, nó sẽ nổi lên và có nhiều khí mê-tan sẽ bị thải ra đến nỗi khí hậu sẽ hoàn toàn phân hủy.
SupremeMasterTV: Vậy những nơi có chứa tinh thể băng là ở chỗ nào quanh địa cầu?
David Archer: Chúng thường chỉ ở ngoài khơi, quanh bờ biển, cho nên chúng không ở sâu lắm, không ở giữa biển, vì ở đó không có đủ khí mê-tan để làm thủy hợp và cũng không quá cạn vì áp suất không đủ cao để làm thủy hợp. Nó như là nó ở chỗ sâu trung bình trong vòng quanh đại dương. Bắc Băng Dương có nhiều chỗ có tinh thể băng hơn vì nước ở đó lạnh hơn, cho nên đó có nghĩa là chất thủy hợp có thể tìm thấy ở chỗ cạn hơn trong lòng Bắc Băng Dương, vì nước lạnh có thể ổn định chất thủy hợp.
Vậy ở nơi cạn hơn trong đại dương nghĩa là hơi ấm từ hâm nóng toàn cầu có thể đến với nó nhanh hơn bất cứ nơi nào khác trong đại dương. Hơn nữa, người ta nghĩ có hơi ấm mãnh liệt hơn ở vĩ độ cao. Ở Alaska và Siberia, nơi đó bị ấm hơn rất nhiều so với ở đây tại Chicago vì đó chỉ là cách khí hậu trên địa cầu hoạt động, và do đó Bắc Cực là nơi đáng chú ý nhất về tinh thể băng và về cách nó ảnh hưởng khí hậu như thế nào.
SupremeMasterTV: Nói đến Bắc Cực, có tinh thể băng nào trong đất đóng băng vĩnh viễn không?
David Archer: Có, người ta nghĩ có chút tinh thể băng trong băng vĩnh viễn, nhưng điều quan trọng hơn trong băng vĩnh viễn là than bùn, là thán khí thiên nhiên bị đông lại, như cỏ, rễ, và đại khái vậy. Chúng bị đông lại đã nhiều năm, hàng vạn năm nay, nhưng bây giờ khi chúng tan ra, chúng rữa đi và tạo ra khí mê-tan và cũng tạo thán khí nữa.
Một cách khiến việc này xảy ra là trong hồ nước ở lãnh nguyên ở Bắc Cực, như vậy hồ nước bao phủ một bề mặt làm tan chảy một số than bùn bên dưới, rồi có những bong bóng khí mê-tan tuôn ra rất mãnh liệt, cho nên rất có thể khi địa cầu ấm hơn sẽ có nhiều hồ hơn, rồi nhiều khí mê-tan hơn bị thải vào trong không khí.
Hôm nay trên mục Địa Cầu: Ngôi Nhà Thân Ái, chúng ta có Tiến sĩ David Archer, một giáo sư về khoa học địa chất từ Đại học Chicago đến để bàn với chúng ta về thay đổi khí hậu. Trong mùa hè năm 2007 mùa đá tan tại Bắc Cực, tốc độ đá tan chảy quá lớn, đã báo động các nghiên cứu gia ở Bắc Cực trong cộng đồng khoa học gia.
Từ năm 2006 đến 2007, họ chưa hề chứng kiến một mức giảm mãnh liệt như vậy do số đá tan mùa hè. Hơn nữa, sự phân hủy của kệ đá Wilkins ở Bắc Cực vào ngày 28, tháng 2, 2008 khi một tảng băng khổng lồ 406 cây số vuông tan vỡ vào lòng biển, đã thu hút sự chú ý và lo lắng của toàn cầu về tốc độ của thay đổi khí hậu đã vượt khỏi trường hợp tệ nhất đặt ra bởi Ủy ban Liên chính phủ về Thay đổi Khí hậu Liên Hiệp Quốc. Bây giờ chúng ta hãy nghe từ Tiến sĩ Archer, sẽ định nghĩa rõ sự quan trọng của băng đá Bắc Cực trong việc làm ổn định khí hậu.
Tiến sĩ David Archer: Nước đá biển đóng vai trò mạnh mẽ trong khí hậu là phản chiếu ánh mặt trời ra khỏi không gian, cho nên khi mình làm tan nước đá biển đó, mặt trời chiếu rọi lên Bắc Cực quanh năm, suốt 24 tiếng một ngày vào mùa hè, đó là rất nhiều ánh mặt trời, như thế mình bắt đầu hấp thụ ánh mặt trời đó, và điều đó có thể thay đổi khí hậu của Bắc Cực rất mãnh liệt và rồi gián tiếp ảnh hưởng đến khí mê-tan. Hơn nữa, tảng băng ở Greenland và sự lưu thông của nước biển Bắc Đại Tây Dương, và rất nhiều điều khác trên vĩ độ cao.
Supreme Master TV: Tôi sẽ mạo hiểm hỏi ông số lượng tập trung của thán khí trong khí quyển hiện nay là bao nhiêu, và nó là bao nhiêu trước khi chúng ta để ý có hâm nóng toàn cầu đang xảy ra.
Tiến sĩ David Archer: Độ tập trung vào năm 1750, không ai đo được độ tập trung lúc đó, nhưng chúng ta có bong bóng không khí thời xưa bị kẹt trong lõi đá, cho nên chúng ta có thể đo, có thể biết rằng vào lúc đó trước khi có hoạt động của loài người, độ tập trung của thán khí là vào khoảng 280 phần cho mỗi triệu. Nghĩa là trong mỗi triệu phân tử không khí, 280 phân tử là thán khí.
Và ngày nay, nó vào khoảng 380 hay 385, đại khái vậy. Trước thời kỳ khí hậu ấm của chúng ta, trong thời đại băng đá lần trước, độ tập trung của thán khí trong không khí là 200, vậy khi đi từ 200 đến 280 là đủ để thay đổi khí hậu trên địa cầu từ thế giới của băng đá khi có hai dặm băng đá trên đầu chúng ta tại Chicago đến thời đại gian băng. Đó là từ 200 đến 280, và bây giờ chúng ta đi đến tận 380. Tài liệu về lõi băng đá cho chúng ta biết con số vào năm 1750 hoặc trong thời đại băng đá bây giờ đi về 800.000 năm và độ tập trung thán khí ngày nay cao hơn hết so với bất cứ lúc nào trong khoảng thời gian 800.000 năm đó.
Supreme Master TV: Vậy trong lịch sử của địa cầu, nhiệt độ đã từng có chu kỳ đi lên đi xuống. Chúng ta đã từng có hâm nóng toàn cầu trước kia và đã hồi phục từ đó để đi vào thời đại của sông băng và rồi lại bị ấm nữa. Chúng ta đang làm vậy? Ông có nghĩ đây chỉ là một giai đoạn khác của chu kỳ không?
Tiến sĩ David Archer: Phải, trong một ý nghĩa cô nói đúng, nhưng trong ý nghĩa khác cô dùng chữ “chúng ta,” và chúng ta là nhân loại chưa bao giờ trải qua sự thay đổi khí hậu nhiều như điều chúng ta hiện gây ra trước khi có nền văn minh và nông nghiệp tất cả những thứ này xảy ra trong một thời gian khí hậu rất ổn định gọi là Holoxen của một vạn năm trước.
Trước đó là thời đại sông băng, khí hậu thời sông băng náo động hơn nhiều và có những thay đổi rất mạnh mẽ; chỉ trong vài năm khí hậu sẽ thay đổi từ một thể này sang thể khác rồi trở lại. Nhưng trong thời gian nhân loại văn minh hiện hữu cho đến nay, khí hậu đã rất ổn định, và bây giờ chúng ta đang bị đe dọa rời khỏi khí hậu ổn định đó, để đi đến loại khí hậu mà chúng ta, một loài vật, chưa bao giờ từng thấy trước đây.
Supreme Master TV: Nhưng lần này, thay vì từ sự phun núi lửa thải ra số lượng thán khí khổng lồ, đây là từ hành động của loài người, thán khí từ nhiêu liệu hóa thạch tích tụ.
Tiến sĩ David Archer: Điều đó tuyệt đối đúng. Chúng ta có thể đo lường số lượng thán khí trong bầu khí quyển và so sánh điều đó với số nhiên liệu hóa thạch chúng ta đốt và rất rõ ràng rằng phần thán khí bị tập trung sẽ tăng lên vì hoạt động của loài người, không phải vì núi lửa hay những gì khác.
Supreme Master TV: Nhưng kết quả sẽ tương tự như điều chúng ta đã thấy trong quá khứ. Địa cầu sẽ ấm lên trong cách tương tự và có kết quả tương tự.
Tiến sĩ David Archer: Vâng, có một biến cố khí hậu 55 triệu năm trước gọi là Thế Nhiệt Cực Đại Cổ Thủy Tân, và người ta không rõ lắm rằng chuyện gì đã xảy ra, nhưng có một số thán khí đã được thải ra từ địa cầu vào trong bầu không khí rất nhanh ở đâu đó giữa ngay lập tức và một vạn năm; họ không thật sự biết phải mất bao lâu, nhưng số lượng thán khí bị thải ra có lẽ tương đương với số lượng than đá chúng ta có hoặc số lượng của tinh thể băng. Rồi sau đó địa cầu ấm lên, và rồi phải mất 150.000 năm khí hậu mới hồi phục lại từ việc đó, tức là nó cũng sẽ tốn bao đó thời gian địa cầu mới hồi phục lại từ hâm nóng toàn cầu.
Thán khí mình đưa vào không khí, chỉ tích lũy lại trong bầu khí quyển và hệ thống đại dương rồi phải tốn một thời gian rất lâu nó mới hồi phục lại. Địa cầu có kỹ thuật để ổn định khí hậu của nó. Nó gần như một phép lạ khi mình tưởng tượng đến, nhưng nó có vẻ là sự thật nhưng kỹ thuật này để ổn định khí hậu hoạt động rất chậm, phải tốn cả trăm ngàn năm mới xong. Do đó, chúng ta có năng lực để thay đổi khí hậu của địa cầu trong một thời gian vô cùng lâu.
Supreme Master TV: Có một con số nhất định về mức tập trung mà một khi đạt tới, chúng ta sẽ thấy sự kiện thảm khốc?
Tiến sĩ David Archer: Cá nhân tôi nghĩ rằng chúng ta đã đi quá giới hạn nguy hiểm. Băng đá ở Bắc Băng Dương năm 2007 đã bị tan ra. Số lượng băng đá ở Bắc Băng Dương đã bị giảm nhiều năm qua nhưng rồi tới năm 2007 nó mới bị tan. Và sự kiện động đất và gia tốc của băng trôi trong vùng Greenland. Tôi nghĩ đây là dấu hiệu mà chúng ta đã ở trong khu vực nguy hiểm. Một cách khác để cụ thể hóa, hoặc xác định, để cố gắng trả lời câu hỏi của quý vị là để nói khi chúng ta có thể dự đoán rằng những điều có lẽ không gây nguy hiểm nhưng lại gây hại.
Rất khó để đoán trước, nhưng người ta thường xác định sự thay đổi nhiệt độ nguy hiểm như nóng hơn 2 độ C so với mức bình thường. Cho tới nay địa cầu đã nóng lên khoảng 0,7 độ C và ngày nay cho dù thán khí tập trung trong không khí cũng ngừng tăng và mãi mãi dừng lại ở mức 380, nhiệt độ của địa cầu tiếp tục tăng khoảng 1 độ C. Nếu chúng ta muốn tránh nhiệt độ tăng hơn 2 độ C, chúng ta phải ngăn cản khí thải thán khí, vì vậy ngành này phải ngừng phát triển.
Ngay bây giờ, sự phát triển được dự kiến sẽ tăng nhanh gấp đôi, gấp đôi thán khí thoát ra mỗi năm trong 50 năm qua. Chúng ta cần ngăn cản và không để nó tăng lên và sau đó trong vài thập niên tới, nó phải bắt đầu giảm, nếu không chúng ta sẽ vượt quá mức thay đổi nhiệt độ nguy hiểm là 2 độ C.
2 độ C sẽ ấm hơn địa cầu trong hàng triệu năm qua, vì vậy cố gắng dự đoán nơi nào sẽ có hạn hán hoặc nơi nào sẽ xảy ra bão lớn hơn ngày nay hoặc nơi nào mực nước biển sẽ tăng hàng chục mét, rất khó để dự đoán những điều này, bởi vì khí hậu sẽ nóng hơn khi địa cầu cách đây nhiều năm.
Supreme Master TV: Ông có nói rằng có một mức vô phương cứu vãn nhất định, nếu chúng ta chịu một nhiệt độ nhất định?
Tiến sĩ David Archer: Vâng, tôi nghĩ có lẽ có một điểm ở đó các tảng băng lớn như là Greenland ở đảo băng hay tảng băng ở Bắc Cực sẽ bắt đầu trôi về đại dương và tan ra, khiến mực nước biển tăng. Và có lẽ điều này đã bắt đầu rồi. Họ có thể nhìn thấy băng tan, và trôi nhanh hơn trước đây và họ có thể nghe động đất trong băng đá cho thấy rằng băng chảy nhanh hơn trước đây. Vì thế nếu các tảng băng bắt đầu tan chảy nhanh hơn, rằng có thể ở mức vô phương cứu vãn.
Supreme Master TV: Ông nghĩ thế giới sẽ ra sao nếu chúng ta đạt tới điểm đó?
Tiến sĩ David Archer: Đã nhiều lần trong quá khứ, quý vị đề cập trước đó về tập trung thán khí tăng cao hơn ngày nay và trên cơ bản sẽ không còn băng đá trên tinh cầu. Vì vậy mực nước biển trong thế giới nhà kính như vậy sẽ dâng cao hơn 70 mét so với ngày nay vì thế nếu chỉ nhìn bản đồ địa cầu, quý vị sẽ thấy sự khác biệt. Florida sẽ không còn nữa, thí dụ vậy, trong hoàn cảnh đó, nhiều đồng bằng sẽ bị ngập.
Người ta gọi là thế giới nhà kính, trong thế giới nhà kính có rất ít sự khác biệt về nhiệt độ giữa xích đạo và các cực, vì thế phần lớn cơ bản là nhiệt đới cho tới các cực. Họ tìm thấy răng cá sấu Mỹ, răng cá sấu Phi châu, hóa thạch ở Siberia và ở Alaska từ những thế giới nhà kính này. Cá sấu Phi châu không thể sống nếu lạnh hơn nhiệt độ đóng băng vì thế đó sẽ là một thế giới toàn khu vực nhiệt đới đến tận các cực.
Nhưng chi tiết về thay đổi khí hậu vận hành ra sao hoặc điều đó có thể hỗ trợ bao nhiêu người rất khó dự đoán, và điều thậm chí khó đoán hơn, thật ra, là một chuyển tiếp từ thế giới tương đối mát sang thế giới như thế này. Các khu rừng sẽ đều ở nơi không thích hợp, vì vậy chúng chỉ chết hoặc cây mới sẽ mọc, hầu duy trì thay đổi khí hậu? Rất khó để chuẩn bị cho một xã hội có thể đối phó với sự chuyển tiếp như vậy.
Supreme Master TV: Dường như vấn đề hâm nóng toàn cầu chỉ cho chúng ta thấy một phương hướng mới mà chúng ta sẽ phải hợp tác nhiều hơn, các quốc gia sẽ phải rộng lượng với nhau. (Phải.) Ngay cả những cá nhân sẽ cần thay đổi lối sống, hy vọng cho sự tốt đẹp hơn.
Tiến sĩ David Archer: Tôi nghĩ, điều đó đúng, mặc dù tôi nghĩ rằng họ có thể thay đổi cơ sở hạ tầng năng lượng để khi quý vị cắm cái gì đó vào tường, nó đến từ nguồn năng lượng không có thán khí. Ý tôi là đức hạnh của cá nhân là một điều mạnh mẽ để thay đổi cách sử dụng năng lượng nhưng như vậy sẽ không đủ.
Chúng ta phải ngưng xây nhà máy điện chạy bằng than, nếu không tất cả sẽ biến mất. Tôi cảm thấy rằng Hoa Kỳ nên dẫn đầu trong việc tạo những thay đổi này. Và tôi cũng cảm nhận rằng chúng ta có những nguồn mà có thể bắt đầu phát triển kỹ thuật năng lượng mới và rồi làm điều đó sẵn có cho phần còn lại của thế giới.
Supreme Master TV: Vì vậy ông muốn nói với các nhà lãnh đạo chính phủ và nhà hoạch định chính sách rằng bây giờ là thời gian phải hành động?
David Archer: Vâng. Lần cuối cùng tôi nghe có 160 nhà máy điện chạy bằng than đang được kế hoạch, thiết kế hoặc xây dựng riêng ở Hoa Kỳ hoặc Trung Quốc, họ đang xây một nhà máy điện mới chạy bằng than mỗi tuần và nếu họ xây tất cả những thứ đó, thì tất cả sẽ biến mất. Các nhà máy điện đó là một tội lỗi phản đối nhân lại là điều tôi muốn nói các vị lãnh đạo.
SupremeMasterTV: Chúng ta sẽ thấy như là năng lượng mặt trời hoặc năng lượng hydro màu xanh để chúng ta có năng lượng không tạo ra khí nhà kính?
David Archer: Đúng vậy. Điều đó sẽ tốt hơn rất nhiều. Khí hydro không phải là một nguồn năng lượng, gần giống như cách dự trữ năng lượng. Chúng ta phải tạo ra khí hydro để có thể sử dụng tế bào quang điện mặt trời để tách nước tạo ra khí hydro và sau đó dùng khí hydro trong xe hơi hoặc bất cứ gì, nhưng không có nơi nào dành cho khí hydro, vì vậy nó không phải là nguồn năng lượng chủ yếu.
Nhưng có rất nhiều ánh mặt trời, có hàng ngàn lần ánh mặt trời chiếu trên địa cầu mỗi ngày nhiều hơn chúng ta thật sự sử dụng tất cả năng lượng được tạo, do đó nếu chúng ta bắt đầu thu thập ánh mặt trời hiệu quả thì sẽ giải quyết mọi nhu cầu. Tôi đã đọc rằng để cung cấp cho Hoa Kỳ, sẽ cần khoảng 2% diện tích đất của Hoa Kỳ, là khoảng bao nhiêu khu vực được sử dụng cho đường xá. Có vẻ như rất nhiều, nhưng nếu quý vị nói với vài người hàng trăm năm trước rằng 2% diện tích đất sử dụng cho đường xá, họ sẽ nói rằng như thế là quá nhiều. Họ cũng có thể nói điều đó là không thể.
SupremeMasterTV: Ông có thường thức đêm lo lắng về hâm nóng toàn cầu không?
David Archer: Có, đôi khi. Tôi cảm thấy như chúng ta có kỹ thuật để tránh hâm nóng toàn cầu. Chúng ta biết các cách mới để khai thác năng lượng từ than đá, thí dụ vậy, và chúng ta bắt đầu học cách dựng máy xay gió và tế bào quang điện mặt trời và phát triển hữu hiệu năng lượng. Vì thế tôi không nghĩ là không thể tránh được. Về kỹ thuật, tôi nghĩ chúng ta biết cách làm, nhưng đây là một vấn đề xã hội khó khăn hơn nhân loại đã từng đối mặt trước đây bởi vì nó đòi hỏi sự hợp tác toàn cầu.
SupremeMasterTV: Có hai nhà nghiên cứu khác của Đại Học Chicago cho thấy việc áp dụng dinh dưỡng chay là một trong những cách hữu hiệu nhất để giảm khí thải khí nhà kính. Ông có ý kiến gì về nghiên cứu của họ không?
David Archer: Họ đã xem xét vấn đề này rất kỹ. Rất rõ ràng rằng khi quý vị trồng thóc lúc và cho thú vật ăn, rồi ăn thú vật, quý vị đã mất 90% năng lượng từ thóc lúa nguyên thủy, như thế không những quý vị nuôi được ít người hơn trên nông nghiệp quý vị có mà như họ khám phá, điều đó còn cần rất nhiều năng lượng từ nhiên liệu hóa thạch để điều đó xảy ra. Nó tạo ra rất nhiều sự khác biệt đối với việc thải thán khí.
Cùng với báo cáo của Liên Hiệp Quốc và nhiều quan sát khác của các khoa học gia, rõ ràng rằng áp dụng dinh dưỡng chay (thuần chay) là một trong các hành động hữu hiệu nhất mà mỗi cá nhân có thể làm để giúp giảm hiệu ứng của hâm nóng toàn cầu. Chúng tôi chân thành cám ơn Tiến sĩ David Archer, về nghiên cứu vô giá trong khoa học của ông về địa vật lý , cung cấp cho chúng ta nhiều thông tin hơn về địa cầu và tác động của thay đổi khí hậu.
Gửi bản này cho bạn bè
sao chép bản gốc 
In
suprememastertv.com